بی اختیاری ادرار در زنان یکی از مشکلاتی است که می تواند زنان جوان را تحت تأثیر قرار دهد، و تأثیرات منفی بر کیفیت زندگی آن ها بگذارد. این مشکل به دلایل مختلفی از جمله ضعف عضلات کف لگن، تغییرات هورمونی، عفونت های ادراری، فشارهای عصبی و حتی برخی بیماری های زمینه ای ایجاد می شود.
علت بی اختیاری ادرار در زنان جوان می تواند به عواملی مانند زایمان های متعدد، فعالیت های ورزشی سنگین، اضافه وزن و حتی برخی داروهای خاص مرتبط باشد. این مشکل نه تنها از نظر جسمی بلکه از نظر روانی نیز می تواند آزار دهنده باشد و نیاز به بررسی دقیق و درمان مناسب دارد. برای درمان آن به بهترین کلینیک زنان و زایمان در تهران مراجعه کرد.
انواع بی اختیاری ادراری در زنان
بی اختیاری ادراری یکی از مشکلات رایج در میان زنان است، که می تواند در هر سنی رخ دهد و به دلایل مختلفی ایجاد شود. این عارضه نه تنها جنبه جسمی دارد. بلکه می تواند از نظر روحی و اجتماعی نیز تأثیرات منفی به همراه داشته باشد.
بسیاری از زنان به دلیل شرم یا ناآگاهی این مشکل را نادیده می گیرند، در حالی که شناخت دقیق انواع بی اختیاری ادراری گامی مهم در جهت مدیریت و درمان آن محسوب می شود. این اختلال دارای انواع مختلفی است که هر کدام علل، علائم و راهکارهای درمانی خاص خود را دارند. در ادامه به بررسی مهم ترین انواع بی اختیاری ادراری در زنان می پردازیم.
بی اختیاری استرسی (Stress Incontinence)
بی اختیاری استرسی یکی از شایع ترین انواع بی اختیاری ادراری در زنان است که معمولاً هنگام انجام فعالیت هایی که فشار داخل شکمی را افزایش می دهند رخ می دهد. این وضعیت می تواند در هنگام خندیدن، عطسه کردن، سرفه، دویدن یا حتی بلند کردن اجسام سنگین ایجاد شود.
علت اصلی این نوع بی اختیاری ضعف عضلات کف لگن و اسفنکتر مجرای ادراری است که معمولاً به دلیل زایمان های طبیعی متعدد، افزایش سن، کاهش هورمون استروژن پس از یائسگی یا اضافه وزن اتفاق می افتد. درمان این مشکل شامل تمرینات کگل برای تقویت عضلات کف لگن، استفاده از دستگاه های تقویت کننده عضلات، فیزیوتراپی تخصصی و در موارد شدیدتر مداخلات جراحی برای ترمیم بافت های نگهدارنده مجرای ادرار است.
بی اختیاری اضطراری (Urge Incontinence)
بی اختیاری اضطراری زمانی رخ می دهد که فرد به طور ناگهانی احساس شدید و غیر قابل کنترل دفع ادرار پیدا می کند. و ممکن است قبل از رسیدن به سرویس بهداشتی نشت ادرار را تجربه کند. این نوع بی اختیاری اغلب ناشی از بیش فعالی مثانه است که در آن عضلات مثانه به طور غیر ارادی منقبض می شوند.
دلایلی مانند عفونت های ادراری مکرر، بیماری های عصبی مانند ام اس یا سکته مغزی، تحریکات مثانه ناشی از مصرف کافئین و الکل و حتی استرس و اضطراب می توانند در ایجاد این وضعیت نقش داشته باشند. روش های درمانی شامل تغییر سبک زندگی، مصرف داروهای آرام کننده مثانه، تمرینات رفتاری برای کنترل نیاز فوری به ادرار و در برخی موارد تزریق بوتاکس در عضلات مثانه برای کاهش انقباضات غیر ارادی است.
بی اختیاری ترکیبی (Mixed Incontinence)
بی اختیاری ترکیبی زمانی اتفاق می افتد، که فرد هم زمان علائم دو نوع بی اختیاری استرسی و اضطراری را تجربه کند. در این حالت فرد ممکن است هم هنگام عطسه یا سرفه دچار نشت ادرار شود. و هم به طور نا گهانی و شدید احساس نیاز به دفع ادرار پیدا کند.
این نوع بی اختیاری معمولاً در زنان مسن تر و آن هایی که سابقه زایمان های دشوار دارند شایع تر است. درمان آن ترکیبی از روش های مورد استفاده برای دو نوع بی اختیاری قبلی است از جمله تقویت عضلات کف لگن، تغییر رژیم غذایی، کاهش مصرف محرک های مثانه، دارودرمانی و در مواردی جراحی برای حمایت از مثانه و مجرای ادرار.
بی اختیاری عملکردی (Functional Incontinence)
در بی اختیاری عملکردی مشکل اصلی در دستگاه ادراری نیست بلکه فرد به دلیل مشکلات جسمی، شناختی یا حرکتی قادر به کنترل دفع ادرار نیست. این وضعیت بیشتر در افراد مسن، بیمارانی که دچار آلزایمر یا پارکینسون هستند یا کسانی که مشکلات حرکتی دارند دیده می شود.
به عنوان مثال، فردی که به دلیل آرتروز شدید نمی تواند سریع به سرویس بهداشتی برسد. ممکن است نشت ادرار را تجربه کند. درمان این نوع بی اختیاری بیشتر بر تسهیل دسترسی به سرویس بهداشتی، استفاده از وسایل کمکی مانند صندلی توالت نزدیک به تخت و در برخی موارد تنظیم برنامه منظم برای دفع ادرار تمرکز دارد.
بی اختیاری سرریزی (Overflow Incontinence)
بی اختیاری سرریزی زمانی رخ می دهد، که مثانه به طور کامل تخلیه نمی شود و ادرار به صورت قطره ای نشت می کند. این نوع بی اختیاری معمولاً به دلیل انسداد مجرای ادراری، ضعف عضلات مثانه یا بیماری های عصبی رخ می دهد.
زنان مبتلا به دیابت، افرادی که سابقه جراحی لگن دارند. یا کسانی که از برخی داروهای خاص استفاده می کنند بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند. درمان شامل مصرف داروهایی برای بهبود انقباضات مثانه، استفاده از سوند در موارد شدید و در برخی مواقع جراحی برای رفع انسداد مجرای ادراری است.
بی اختیاری موقت (Transient Incontinence)
برخی از زنان ممکن است به طور موقت دچار بی اختیاری ادراری شوند. که معمولاً به دلیل عوامل موقتی مانند عفونت های ادراری، یبوست شدید، مصرف داروهای ادرارآور یا مصرف بیش از حد الکل و کافئین ایجاد می شود. این نوع بی اختیاری با رفع علت زمینه ای معمولاً بهبود می یابد و نیازی به درمان طولانی مدت ندارد. برای پیشگیری از آن توصیه می شود که زنان به بهداشت دستگاه ادراری خود توجه کنند. میزان مصرف مایعات را تنظیم نمایند و در صورت مشاهده علائم عفونت سریعاً به پزشک مراجعه کنند.
آیا بی اختیاری ادرار در زنان جوان قابل درمان است؟
بی اختیاری ادرار در زنان جوان نه تنها یک مشکل شایع بلکه در بسیاری از موارد کاملاً قابل درمان است. بسته به علت بروز این اختلال روش های مختلفی برای بهبود آن وجود دارد. که از تمرینات ساده تقویت عضلات کف لگن مانند تمرینات کگل گرفته تا تغییر سبک زندگی، مدیریت مصرف مایعات و کاهش وزن را شامل می شود.
در برخی موارد پزشکان از دارودرمانی برای کنترل مثانه بیش فعال یا تقویت عملکرد عضلات اسفنکتر استفاده می کنند. همچنین روش های تخصصی مانند فیزیوتراپی لگن، بیوفیدبک، تحریک الکتریکی عضلات و در موارد شدید تر جراحی های اصلاحی نیز می توانند تأثیر بسزایی در درمان این مشکل داشته باشند. از آنجایی که بی اختیاری ادرار می تواند بر کیفیت زندگی، اعتماد به نفس و روابط اجتماعی فرد تأثیر بگذارد. مراجعه زود هنگام به پزشک و انتخاب روش درمانی مناسب بهترین راه کار برای کنترل و بهبود این وضعیت محسوب می شود.
برای درمان بی اختیاری ادرار چه بخوریم
بی اختیاری ادرار یکی از مشکلات شایعی است که می تواند. بر کیفیت زندگی زنان تأثیر بگذارد اما با رعایت رژیم غذایی مناسب می توان علائم آن را کنترل و حتی کاهش داد. برخی از مواد غذایی به تقویت عضلات مثانه، کاهش التهاب و تنظیم عملکرد کلیه ها و مجاری ادراری کمک می کنند.
در حالی که برخی دیگر می توانند باعث تحریک مثانه و افزایش دفعات ادرار شوند. از این رو انتخاب آگاهانه مواد غذایی و نوشیدنی ها می تواند گامی مؤثر در بهبود این وضعیت باشد. با این حال هر گونه اقدام برای درمان باید زیر نظر بهترین دکتر فوق تخصص زنان و زایمان تهران انجام شود. تا بهترین نتیجه حاصل شود و از روش های درمانی مکمل نیز در کنار تغذیه مناسب بهره برداری گردد.
آب کافی و مایعات سالم مصرف کنید
اگرچه ممکن است تصور شود که کاهش مصرف مایعات می تواند بی اختیاری ادرار را کاهش دهد. اما این کار باعث غلیظ شدن ادرار شده و مثانه را بیشتر تحریک می کند. مصرف میزان مناسبی آب در طول روز به دفع سموم و جلوگیری از عفونت های مجاری ادراری کمک می کند. که یکی از عوامل تحریک کننده بی اختیاری محسوب می شود.
توصیه می شود آب را در فواصل منظم بنوشید و از نوشیدن حجم زیاد آب در یک وعده اجتناب کنید. همچنین آب نارگیل، دمنوش های گیاهی مثل چای بابونه و چای زنجبیل می توانند به کاهش التهاب و آرامش عضلات مثانه کمک کنند. در مقابل باید از نوشیدنی های حاوی کافئین مانند قهوه، چای سیاه و نوشابه های گاز دار پرهیز کرد. زیرا این نوشیدنی ها به عنوان محرک های قوی مثانه شناخته می شوند و می توانند بی اختیاری را تشدید کنند.
غذاهای غنی از فیبر مصرف کنید
مصرف فیبر کافی برای جلوگیری از یبوست ضروری است. زیرا یبوست می تواند فشار بیشتری به مثانه وارد کند و باعث افزایش دفعات ادرار یا تشدید بی اختیاری شود. منابع غنی از فیبر شامل سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج، کلم بروکلی، کاهو و جعفری هستند که علاوه بر تأمین فیبر دارای خواص ضد التهابی نیز می باشند و به آرامش عضلات مثانه کمک می کنند.
همچنین میوه هایی مانند گلابی، سیب و انواع توت ها نه تنها به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می کنند، بلکه آنتی اکسیدان های مفیدی دارند که برای سلامت کلیه ها و مثانه مفید هستند. مصرف غلات کامل مانند جو دوسر، برنج قهوه ای و نان های سبوس دار نیز توصیه می شود زیرا این مواد غذایی به تنظیم حرکات روده و کاهش فشار اضافی بر مثانه کمک می کنند.
مواد غذایی حاوی منیزیم و پتاسیم را افزایش دهید
منیزیم نقش مهمی در شل کردن عضلات بدن از جمله عضلات مثانه دارد و می تواند به کاهش اسپاسم های مثانه و جلوگیری از بی اختیاری ادرار کمک کند. این ماده معدنی را می توان در آجیل هایی مانند بادام، گردو و تخمه کدو یافت. همچنین مواد غذایی مانند موز، آوو کادو و سیب زمینی منابع غنی از پتاسیم هستند.
که به تعادل سطح مایعات بدن کمک کرده و فشار وارده بر مثانه را کاهش می دهند. این مواد غذایی علاوه بر تقویت عضلات مثانه، باعث کاهش احتمال بروز التهاب در دستگاه ادراری نیز می شوند و به بهبود عملکرد کلیه ها کمک می کنند. مصرف روزانه این مواد می تواند به تدریج باعث بهبود کنترل ادرار شود.
پروتئین های سالم و ضد التهاب مصرف کنید
پروتئین های سالم مانند ماهی های چرب (مثل سالمون و قزل آلا)، گوشت بوقلمون، تخم مرغ و حبوباتی مانند عدس و لوبیا قرمز برای سلامت مثانه بسیار مفید هستند. این مواد غذایی سرشار از اسید های چرب امگا ۳ و پروتئین های ضد التهابی هستند که به تقویت بافت های بدن از جمله عضلات مثانه و کف لگن کمک می کنند.
مصرف پروتئین های سالم به تنظیم عملکرد اعصاب کنترل کننده مثانه نیز کمک می کند. در مقابل بهتر است از مصرف گوشت های فرآوری شده، فست فود ها و غذاهای سرخ کرده پرهیز کنید زیرا این غذا ها باعث افزایش التهاب در بدن شده و می توانند مثانه را تحریک کرده و علائم بی اختیاری را تشدید کنند.
غذاهای حاوی ویتامین D مصرف کنید
ویتامین D یکی از مهم ترین مواد مغذی برای تقویت عضلات بدن از جمله عضلات کنترل کننده مثانه است. مطالعات نشان داده است که کمبود ویتامین D می تواند با ضعف عضلات کف لگن مرتبط باشد و احتمال بی اختیاری ادرار را افزایش دهد.
منابع غذایی غنی از این ویتامین شامل ماهی سالمون، زرده تخم مرغ، شیر غنی شده و قارچ است. همچنین قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در روز می تواند به تولید طبیعی ویتامین D در بدن کمک کند. دریافت میزان کافی از این ویتامین می تواند به بهبود عملکرد ماهیچه های اسفنکتر ادراری کمک کرده و کنترل بهتری بر دفع ادرار ایجاد کند.
مصرف غذاهای تحریک کننده را محدود کنید
برخی غذا ها و نوشیدنی ها می توانند مثانه را تحریک کرده و علائم بی اختیاری ادرار را تشدید کنند. موادی مانند شکلات، گوجه فرنگی، مرکبات (پرتقال، لیمو، گریپ فروت)، غذاهای پر ادویه و سرکه ای، نوشابه های گازدار و کافئین می توانند باعث افزایش فعالیت غیرطبیعی مثانه شوند.
این مواد معمولاً اسیدی یا محرک عصبی هستند و می توانند موجب افزایش احساس دفع فوری ادرار شوند. کاهش مصرف این غذا ها می تواند به کاهش دفعات ادرار، بهبود کنترل مثانه و کاهش اسپاسم های ادراری کمک کند.
- ۰ ۰
- ۰ نظر